Türkiye Ekonomisi 2025 Yılının İlk Çeyreğinde Yüzde 2 Oranında Büyüme Gösterdi

Beklentilerin Altında Büyüme

Türkiye ekonomisi 2025 yılının ilk çeyrek bölümünde yüzde 2'lik artışla beklentilerin altında büyüme gösterdi.

TÜİK verilerine göre Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) zincirlenmiş hacim endeksi bir önceki çeyreğe nazaren yüzde 1 artmış durumda.

Ayrıca veriler detaylı incelendiğinde Gayrisafi Yurt içi Hasıla Takvim etkisinden arındırıldığında zincirlenmiş olan hacim endeksi 2025 yılının ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 2.7 oranında artış göstermiş durumda.

2024 yılının aynı aydaki verilerine bakıldığında ise yüzde 36.7 artış gösteriyor bu da 12 trilyon 125 milyar 173 milyon liraya denk geliyor.

2025 yılı ilk çeyreğinde artış gösteren zincirlenmiş hacim endeksleri yüzdesel olarak ;

inşaat sektörü toplam katma değeri: 7,3

bilgi ve iletişim faaliyetleri: 6,1

diğer hizmet faaliyetleri : 4,7

mesleki ve idari hizmet faaliyetleri : 4

gayrimenkul faaliyetleri : 2,4

ürün üzerinde bulunan vergiler eksi sübvansiyonları : 1,8

hizmetler : 1,3

finans ve sigorta faaliyetleri : 0,5

kamu yönetimi,eğitim,insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri: 0,3

oranında artış gösterirken tarım sektörü yüzde 2,sanayi ise yüzde 1.8 oranında azalma görüldü.

Devletin nihai tüketim harcamalarında ise yüzde 2 artış görüldü bunu nihai tüketim harcamaları yüzde 2.1 takip ederken,gayri safi sabit sermaye oluşumu yine aynı oranda artış gösterdi.

2025 yılının ilk çeyreğini incelediğimizde yıllık bazda zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0.01 azalırken ihtalat yüzde 3 artmış durumda.

Güven Endeksi Mayıs Ayında Artış Gösterdi

Verilere baktığımızda ekonomik güven endeksi Mayıs ayında sınırlı yüzde de olsa artış gösterdi fakat bu durum bize artışın temkinli bir şekilde gerçekleştiğini gösterdi.

Özellikle inşaat,hizmet ve perakende sektörlerindeki güven artışları iç talep ve yatırım beklentilerinde kısmi durumda da olsa bir toparlanma olduğunu gösterdi.

Ancak bu durumu reel olarak değerlendirdiğimizde güven düşüş eğiliminde ve üretim tarafında halen bazı belirsizliklerin sürdüğünü ayrıca sanayi sektörünün temkinli olduğunu ortaya koyuyor.

Nisan ayındaki veriler incelendiğinde dış ticaret'te artışlar görünüyor buna karşın ihtalatın da yine yükselişte olduğu gözlemleniyor.

Nisan Ayındaki İşsizlik Sayısı ve İşgücü Ödemelerindeki Artış

TÜİK tarafından açıklanan veriler incelendiğinde işgücü ödemeleri 2025'in birinci çeyreğinde yıllık oranda yüzde 42.9 oranın artmış durumda.

Bu duruma Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 41.7 iken bu oran 2025 yılının ilk çeyreğinde artış göstererek yüzde 43.7 bandına yükseldi.

Yine TÜİK verilerine göre Nisan ayında aylık bazda mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik sayısı 203 bin artarak 3 milyon 63 bin kişi olarak güncellendi.

Bu oranı yüzdesel hesapladığımızda oran 0.6 artış göstererek yüzde 8.6 olarak karşımıza çıkıyor.

Yine bu dönemde istihdam edilen sayısı 316 bin kişi azaldı ve 32 milyon 359 bin kişi olarak biliniyor.

İşgücü tarafında ise 114 bin kişi azalarak 35 milyon 421 bin kişi oldu.

Ayrıca zamana bağlı olarak eksik istihdam verilerinde de oynama mevcut potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı Nisan ayında aylık bazda 3.4 puan arttı ve yüzde olarak 32.2 olarak karşımıza çıkıyor.

İthalat ve İhracat'taki Oranlara Göz Atalım

Geçen haftanın TÜİK verilerine göre ekonomik güven endeksi Mayıs'ta bir önceki aya göre yüzde 0.05 artış gösterdi ve oran yüzde 96.6'dan yüzde 96.7 değerinde değişti.

Türkiye'nin Nisan ayındaki ihracatına baktığımızda yıllık yüzdesi 7.8 orannda artış göstermiş ve 20.8 milyar dolara ithalatı ise yüzde 12.7 artışla 32.9 milyon dolara yükselmiş durumda.

Bu dönemde ise dış ticaret verilerine bakıldığında yüzde 22.3 artışla 12.1 milyar dolar açık verdi.

TÜİK ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile açıklanan verilere göre 2025'in ilk dört ayı yıllık bazda ihracat yüzde 3.7 oranında artış göstermiş ve 113 milyon dolar, ithalat yüzde 6.6 oranında artışla 120.7 milyar dolar, dış ticaret dengesine bakıldığında ise yüzde 14.7'lik artışla 34.6 milyar dolar açık verdi

Türkiye'nin En Büyük Sanayi Şirketleri Belli Oldu

İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan tarafından açıklanan verilere göre Türkiye'nin 500 büyük Sanayi Kuruluşu 2024 araştırmasına göre;

Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş (TÜPRAŞ) üretimden satışlarda 651 milyar 643 milyon lirayla en büyük sanayi kuruluşu olma unvanını korudu.

Ford Otomotiv Sanayi A.Ş ise ikinci olarak 356 milyar lira oldu.

Star Rafineri A.Ş 201 Milyar 650 milyon'luk bir yükselişle üçüncü sıraya yükselmiş durumda.

Önceki yıla bakıldığında beşinci sırada bulunan ve şuan üçüncü sıraya yükselen Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş 169 milyar lira ile dördüncülüğe yükseldi.

2023 yılı yapılan araştırmalarda ise 12'inci sırada yer alan İskenderun Demir ve Çelik geçen yıl 110 milyar liralık üretimden sekizinci sıraya yükseldi.

Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları A.Ş 103.7 milyar lirayla dokuzuncu,Hyundai Notor Türkiye Otomotiv A.Ş ise 103 milyar lirayla onuncu oldu.