Miras Paylaşımı ve Vergi Hesaplamaları: Kim Ne Kadar Alır, Ne Kadar Vergi Öder?
Türkiye’de her yıl binlerce birey miras paylaşımı nedeniyle hukuki ve mali süreçlerle karşı karşıya kalıyor.Miras paylaşımı süreci sadece mirasçıların belirlenmesi ile maalesef bitmiyor bunun yasal bazı sorumlulukları da beraberinde geliyor. Makalemizde mirasçılık payları,oranları ve vergilendirme gibi durumlara değineceğiz.
İçindekiler
Miras Paylaşımı Nedir ?
Türk Medeni kanunlarınca işleme alınan bu durumda bir bireyin vefat etmesi ve ardında bıraktığı mal varlıklarının yasal mirasçılar arasında kanunlara uygun şekilde paylaştırılması işlemidir.
Zümre Sistemi Yasal Mirasçılar;burada mirasçılar üç ana grupta incelenir ve
1. Zümrede Altsoy (Çocuklar,Torunlar)
2. Zümre: Anne baba ve onların alt soyları ( kardeşler,yeğenler )
3. Büyük anne(babaanne) ve büyük baba (dede) ve onların alt soyu ( amca,hala,teyze,dayı )
Eş ise her durumda mirasçıdır ve diğer zümrelerle birlikte belirli bir oranda hak sahibi olur.
Miras ve Paylaşım Oranları
Eş ve Çocuklar: Vefat eden bireyin eşi ve çocukları varsa Eş:%25 çocuklar ise geri kalan %75’lik dilimi eşit bir şekilde paylaşır.
Örnek vermek gerekir ise 1 milyon TL’lik miras işleminde eş 250.000 TL alırken geriye kalan 750.00 TL çocuklar arasında pay edilir ve 3 çocuklu bir ailede çocuklar 250.00 TL kişi başı hak sahibi olur.
Eş ve Anne Baba;Çocuğun olmadığı bir ailede miras anne-baba arasında paylaşılır.
Eş : %50
Anne : %25
Baba : %25
Eş ve Kardeşler;Anne,baba yoksa ve çocuk da bulunmuyor ise miras,
Eş: %75
Kardeşler : %25
Hiçbir yasal mirasçının bulunmadığı durumda ise belirli yasal işlemler tamamlandıktan sonra miras devlet hazinesine geçer.
Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır
Veraset İlamı Alımı,bölgenizdeki noter veya sulh hukuk mahkemesinden mirasçılık belgesi temin edilir.
Mal Varlığı Tespiti,Tapu – banka hesapları araçlar ve diğer varlıklar listelenir.
Mirasçılar arasında paylaşım;mirasçılar arasında tespit edilen yasal varlıklar paylaşılır.
Resmi Taksim Sözleşmesi;mirasçılar arasında herhangi bir anlaşma olmaması durumunda mahkemeye başvurulur ve mirasın paylaşımı yapılır.
Miras Vergisi ( Veraset ve İntikal Vergisi ) Nedir ?
Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne ödenen vergidir ve miras kalan mal varlığı üzerinden alınan bir vergi türüdür.
Dikkat burada beyanname zorunluluğunuz bulunmakta ve miras kalan kişiler veraset ilamı aldıktan sonra en geç 4 ay içinde vergi dairesine beyanname vermelidir.
Yurt dışında bulunanlar için ise bu süreç 6 aydır
Güncel Veraset ve İntikal Vergisi Oranları
Matrah Aralığı (TL) Vergi Oranı
1.100.000 TL'ye kadar %1
2.600.000 TL'ye kadar %3
5.500.000 TL'ye kadar %5
10.900.000 TL'ye kadar %7
10.900.000 TL üzeri %10
Örnek Vergi Hesaplaması
Diyelim ki bir bireye babasından 3 Milyon TL miras kaldı,1.100.000 TL’si muaf tutulur ve kalan 1.9000.000 TL için vergi hesaplanır.
Buna göre;
İlk 1.100.000 TL: Vergi yok.
1.100.001 – 2.600.000 TL arası (1.500.000 TL): %3 → 45.000 TL
2.600.001 – 3.000.000 TL arası (400.000 TL): %5 → 20.000 TL
Toplam Vergi: 65.000 TL
Vergi, 3 yılda 2 eşit taksit halinde ödenebilir.
Veraset ve İntikal Vergisinden Kimler Muaf?
Aşağıdaki durumlarda vergi ödenmez:
Eşya ve para dışındaki manevi miraslar
TMSF veya devlet kurumlarından geçen miraslar
Yurt dışındaki bazı vergi anlaşmalarına tabi miraslar
1.100.000 TL’yi aşmayan eş ve çocuk mirasları
Miras Paylaşımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tapu Devirleri: Vergi ödenmeden yapılamaz.
Bankadaki Paralar: Ortak muvafakat veya mahkeme kararı gerekir.
Borçlar da Miras Kalır: Miras reddedilmediği sürece borçlar da mirasçılara geçer.
Reddi Miras: 3 ay içinde yapılmalıdır.